De terugkeer van het spaarvarken

spaarvarken_cadeauDe crisis doet nog steeds pijn bij de banken, waarom zijn ze dan zo traag met vernieuwingen? Over nieuwe manieren van organiseren.

De Rabobank grijpt in bij 43 van de 136 lokale banken. Ze zouden de financiën of administratie niet op orde hebben of zich niet aan de regels houden. Uiteindelijk wil bestuursvoorzitter Piet Moerland komen tot één Rabobank, in plaats van de huidige structuur van zelfstandige lokale banken. In de lopende reorganisatie sneuvelen 8.000 van de 28.000 banen. Ondertussen geen woord over nieuwe, eigentijdse organisatievormen, producten of diensten.

Kantoorpaleizen

De banken lijken het nog niet echt begrepen te hebben. Ondanks de vernederende gang naar de belastingbetaler aan het begin van de crisis dringt het niet tot ze door dat de wereld onherstelbaar veranderd is. Met man en macht proberen ze de oude orde in eigen huis te herstellen, waardoor ze geen zicht hebben op wat er buiten hun glazen kantoorpaleizen gebeurt.

Crowdfunding

Zo werd er vorig jaar al 11,4 miljoen euro opgehaald door middel van crowdfunding, bijvoorbeeld door mkb-bedrijven die bij de bank geen krediet kregen. De verwachting is dat dit bedrag in 2014 is opgelopen naar 255 miljoen. Serieus geld, en waarschijnlijk nog maar het begin.
Terwijl Rabobank bezig is de coöperatiestructuur om zeep te helpen, is de trend juist dat er meer coöperaties ontstaan, bijvoorbeeld om gezamenlijk windenergie op te wekken of elkaar financieel te ondersteunen bij ziekte of ongeluk (de zogenaamde broodfondsen). Ook is de eerste alternatieve bank in ons land opgericht, door boze burgers die het gedrag van de banken en hun bankiers spuugzat zijn.

Nieuw organiseren

Dankzij internet organiseert de burger en de ondernemer zichzelf, in netwerken van gelijkgestemden die een gezamenlijk doel nastreven. Zonder veel poespas, grote kantoren en directeuren met dikke bonussen. De grote organisaties worden langzaam buitenspel gezet; ze zijn niet meer nodig, en te duur bovendien. Organiseren, dat kunnen we zelf wel; beter en goedkoper. Misschien kunnen we van die paleizen studentenwoningen maken en het spaarvarken weer in gebruik nemen.

Deze column verscheen eerder op NUzakelijk.