Sociale media: opium voor het volk? #2

Goh, kennelijk ben ik niet de enige die worstelt met een sociale media-verslaving. Ik kreeg onverwacht veel reacties, steunbetuigingen en tips op mijn vorige blog, die ik jullie uiteraard niet wil onthouden.

Om te beginnen merkte iemand op dat essayist en slavist Karel van het Reve er voortdurend op hamerde dat Marx niet sprak van ‘opium vóór het volk’, maar van ‘opium ván het volk’. De verslaving van religie was volgens hem namelijk iets dat het volk zelf creëerde, als een soort zelfgecreëerde illusie of roes om het leven aan te kunnen (zie deze wiki).

Maar de Russische revolutionair Lenin was het daar niet mee eens. Hij vond dat het volk dit genotsmiddel weliswaar maar al te graag tot zich nam, maar het werd hen door de Staat en de kerk ook wel makkelijk verstrekt. Vandaar dat hij sprak van ‘opium vóór het volk’. Iemand noemde sociale media in dat kader ook wel de Satan.

Tja, wie geef je de schuld van je verslaving?

Dat roept de vraag op: ligt het aan jezelf als je verslaafd raakt aan drank, drugs of social media? Is het een kwestie van te weinig wilskracht? Of is het de schuld van de dealer die je het middel verstrekt? En hoe zit het met de omstandigheden?

Als ik deze vragen voor mezelf zou moeten beantwoorden (en voor de duidelijkheid: ik ben niet verslaafd aan drank of drugs, maar wel (een beetje toch) aan sociale media), dan zou ik zeggen dat het een combinatie van alle drie is. Dat maakt het volgens mij ook zo lastig om ermee om te gaan.

De omstandigheden kunnen ervoor zorgen dat je wilskracht of weerstand wat laag is. Het is bijvoorbeeld somber weer, je werk wil niet vlotten en het is onrustig in de wereld. En als er dan een dealer in de buurt is die je een aantrekkelijk aanbod doet (je telefoon knippert dat er nieuwe berichten zijn), dan is het wel heel makkelijk om voor de verleiding te zwichten.

Zet de dealer buiten de deur!

Dat is dan ook een van de tips die ik kreeg: zet de dealer buiten de deur. En dan bedoel ik natuurlijk je telefoon: zet ‘m uit. Of in elk geval: zet de bliebjes en meldingen uit die je krijgt wanneer iemand jouw bericht leuk vindt op LinkedIn of er een mail binnenkomt.

Een aantal van jullie heeft zelfs alle sociale media van haar/hen/zijn telefoon verwijderd. Dat lijkt me een slimme zet (hoewel ik daar zelf nog niet helemaal aan toe ben 😉

Wat ik zelf in elk geval niet meer doe, is elke dag een bericht posten op LinkedIn. Nou moet ik eerlijk zeggen dat ik ook even geen inspiratie had, maar het scheelt enorm omdat je niet steeds op je telefoon kijkt of er mensen hebben gereageerd.

Tegelijk is het, zoals iemand schrijft, ook een dilemma: ‘Je bent immers afhankelijk van deze communicatiekanalen om je leergang en al die mooie gedachten de wereld in te helpen?’ Maar, vervolgt zij, ‘misschien zijn er andere mogelijkheden, andere wegen die we nu nog niet zien’.

Ik hoop het van harte. Tips blijven welkom.

Tenslotte nog een laatste tip van mijn vroegere boekhouder:

Tip: Maak eens een praatje met een vreemde

‘De kleinste opmerking leidt al tot leuke gesprekken. Daar komt nog bij dat vooral oudere mensen vaak om die reden de straat op gaan. Maar dat wist je natuurlijk allang: ik breng het je alleen even in herinnering omdat je het misschien een beetje vergeten was.’

Ja, misschien was ik dat wel een beetje vergeten. Om gewoon de straat op te gaan en me te verwonderen.

Geplaatst in filosofie praktisch en getagd met Marx, social media, verslaving.